کد مطلب:193021 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:104
استباق به ایمان
راوی می گوید: عرض كردم: از آنچه خداوند مؤمنین را بر استباق بر ایمان خبر داده؛ آگاهم ساز.
حضرت فرمودند: خداوند فرموده: (سابقوا إلی مغفرة من ربكم و جنة عرضها كعرض السماء و الأرض أعدت للذین آمنوا بالله و رسله). [1] .
«به پیش تازید برای رسیدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتی كه پهنه ی آن مانند پهنه ی آسمان و زمین است، و برای كسانی كه به خدا و رسولش ایمان آورده اند؛ آماده شده است».
و فرمود: (السابقون السابقون - أولئك المقربون) [2] «و (سومین گروه) پیشگامان پیشگامند، آنها مقربانند»!
و فرمود: (و السابقون الأولون من المهاجرین و الأنصار و الذین اتبعوهم باحسان رضی الله عنهم و رضوا عنه). [3] «و پیشگامان نخستین از مهاجرین و انصار، و كسانی كه به نیك از آنها پیروی كردند، خداوند از آنها خشنود گشت، و آنها (نیز) از او خشنود شدند».
پس با مهاجران نخستین شروع كرد چرا كه درجه ی سبقت آنها مقدم بود سپس گروه دوم انصار را آورد و سپس گروه سوم تابعین با احسان یاد نمود، پس هر گروهی به اندازه ی درجات و منازلش پیش خودش قرار داد.
سپس خدای عزوجل آنچه بعضی از دوستان و اولیاءاش نسبت به بعضی دیگر برتری داده ذكر كرده است.
[ صفحه 100]
پس فرمود: (و لقد فضلنا بعض النبیین علی بعض) [4] «بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم؛ برخی از آنها، خدا با او سخن می گفت؛ و بعضی را درجاتی برتر داد...» تا آخر آیه.
وفرمود: (تلك الرسل فضلنا بعضهم علی بعض منهم من كلم الله و رفع بعضهم درجات) [5] «ما بعضی از پیامبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم.»
و فرمود: (أنظر كیف فضلنا بعضهم علی بعض و للآخرة أكبر درجات و أكبر تفضیلا) [6] «ببین چگونه بعضی را (در دنیا به خاطر تلاششان) بر بعضی دیگر برتری بخشیده ایم؛ و درجات آخرت و برتریهایش، از این هم بیشتر است!»
و فرمود: (هم درجات عند الله) [7] «هر یك از آنان، درجه و مقامی در پیشگاه خدا دارند؛»
و فرمود: (و یؤت كل ذی فضل فضله) [8] «و به هر صاحب فضیلتی، به مقدار فضیلتش ببخشد!»
و فرمود: (الذین آمنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل الله بأموالهم و أنفسهم أعظم درجة عند الله) [9] «آنها كه ایمان آوردند، و هجرت كردند، و با اموال و جانهایشان در راه خدا جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است».
و فرمود: (و فضل الله المجاهدین علی القاعدین أجرا عظیما - درجات منه و مغفرة و رحمة). [10] «و مجاهدان را بر قاعدان، با پاداش عظیمی برتری بخشیده است. درجات (مهمی) از ناحیه ی خداوند، وآمرزش و رحمت (نصیب آنان می گردد)»؛
[ صفحه 101]
و فرمود: (لا یستوی منكم من أنفق من قبل الفتح و قاتل أولئك أعظم درجة من الذین أنفقوا من بعد و قاتلوا) [11] «كسانی كه قبل از پیروزی انفاق كردند و جنگیدند (با كسانی كه پس از پیروزی انفاق كردند) یكسان نیستند؛ آنها مقامشان بلندتر از كسانی هستند كه بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد كردند؛»
و فرمود: (یرفع الله الذین آمنوا منكم و الذین أوتوا العلم درجات). [12] «خداوند كسانی را كه ایمان آورده اند و كسانی را كه علم به آنان داده شده درجات عظیمی می بخشد؛»
و فرمود: (ذلك بأنهم لا یصیبهم ظمأ و لا نصب... إلی قوله: ان الله لا یضیع أجر المحسنین). [13] «این به خاطر آن است كه هیچ تشنگی و خستگی، و... به آنها نمی رسد» تا آنجا كه می فرماید: «زیرا خداوند پاداش نیكوكاران را تباه نمی كند»!
و فرمود: (و ما تقدموا لأنفسكم من خیر تجدوه عند الله). [14] «و (بدانید) آنچه را از كارهای نیك برای خود از پیش می فرستید نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت».
و فرمود: (فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره - و من یعمل مثقال ذرة شرا یره). [15] «پس هر كس هم وزن ذره ای كار خیر انجام دهد آن را می بیند! و هر كس هموزن ذره ای كار بد كرده آن را می بیند!»
پس این توضیح و بیان درجات و منازل ایمان در نزد خدای جلیل و عزیز است. [16] .
حضرت فرمودند: خداوند فرموده: (سابقوا إلی مغفرة من ربكم و جنة عرضها كعرض السماء و الأرض أعدت للذین آمنوا بالله و رسله). [1] .
«به پیش تازید برای رسیدن به مغفرت پروردگارتان و بهشتی كه پهنه ی آن مانند پهنه ی آسمان و زمین است، و برای كسانی كه به خدا و رسولش ایمان آورده اند؛ آماده شده است».
و فرمود: (السابقون السابقون - أولئك المقربون) [2] «و (سومین گروه) پیشگامان پیشگامند، آنها مقربانند»!
و فرمود: (و السابقون الأولون من المهاجرین و الأنصار و الذین اتبعوهم باحسان رضی الله عنهم و رضوا عنه). [3] «و پیشگامان نخستین از مهاجرین و انصار، و كسانی كه به نیك از آنها پیروی كردند، خداوند از آنها خشنود گشت، و آنها (نیز) از او خشنود شدند».
پس با مهاجران نخستین شروع كرد چرا كه درجه ی سبقت آنها مقدم بود سپس گروه دوم انصار را آورد و سپس گروه سوم تابعین با احسان یاد نمود، پس هر گروهی به اندازه ی درجات و منازلش پیش خودش قرار داد.
سپس خدای عزوجل آنچه بعضی از دوستان و اولیاءاش نسبت به بعضی دیگر برتری داده ذكر كرده است.
[ صفحه 100]
پس فرمود: (و لقد فضلنا بعض النبیین علی بعض) [4] «بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم؛ برخی از آنها، خدا با او سخن می گفت؛ و بعضی را درجاتی برتر داد...» تا آخر آیه.
وفرمود: (تلك الرسل فضلنا بعضهم علی بعض منهم من كلم الله و رفع بعضهم درجات) [5] «ما بعضی از پیامبران را بر بعضی دیگر برتری دادیم.»
و فرمود: (أنظر كیف فضلنا بعضهم علی بعض و للآخرة أكبر درجات و أكبر تفضیلا) [6] «ببین چگونه بعضی را (در دنیا به خاطر تلاششان) بر بعضی دیگر برتری بخشیده ایم؛ و درجات آخرت و برتریهایش، از این هم بیشتر است!»
و فرمود: (هم درجات عند الله) [7] «هر یك از آنان، درجه و مقامی در پیشگاه خدا دارند؛»
و فرمود: (و یؤت كل ذی فضل فضله) [8] «و به هر صاحب فضیلتی، به مقدار فضیلتش ببخشد!»
و فرمود: (الذین آمنوا و هاجروا و جاهدوا فی سبیل الله بأموالهم و أنفسهم أعظم درجة عند الله) [9] «آنها كه ایمان آوردند، و هجرت كردند، و با اموال و جانهایشان در راه خدا جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است».
و فرمود: (و فضل الله المجاهدین علی القاعدین أجرا عظیما - درجات منه و مغفرة و رحمة). [10] «و مجاهدان را بر قاعدان، با پاداش عظیمی برتری بخشیده است. درجات (مهمی) از ناحیه ی خداوند، وآمرزش و رحمت (نصیب آنان می گردد)»؛
[ صفحه 101]
و فرمود: (لا یستوی منكم من أنفق من قبل الفتح و قاتل أولئك أعظم درجة من الذین أنفقوا من بعد و قاتلوا) [11] «كسانی كه قبل از پیروزی انفاق كردند و جنگیدند (با كسانی كه پس از پیروزی انفاق كردند) یكسان نیستند؛ آنها مقامشان بلندتر از كسانی هستند كه بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد كردند؛»
و فرمود: (یرفع الله الذین آمنوا منكم و الذین أوتوا العلم درجات). [12] «خداوند كسانی را كه ایمان آورده اند و كسانی را كه علم به آنان داده شده درجات عظیمی می بخشد؛»
و فرمود: (ذلك بأنهم لا یصیبهم ظمأ و لا نصب... إلی قوله: ان الله لا یضیع أجر المحسنین). [13] «این به خاطر آن است كه هیچ تشنگی و خستگی، و... به آنها نمی رسد» تا آنجا كه می فرماید: «زیرا خداوند پاداش نیكوكاران را تباه نمی كند»!
و فرمود: (و ما تقدموا لأنفسكم من خیر تجدوه عند الله). [14] «و (بدانید) آنچه را از كارهای نیك برای خود از پیش می فرستید نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت».
و فرمود: (فمن یعمل مثقال ذرة خیرا یره - و من یعمل مثقال ذرة شرا یره). [15] «پس هر كس هم وزن ذره ای كار خیر انجام دهد آن را می بیند! و هر كس هموزن ذره ای كار بد كرده آن را می بیند!»
پس این توضیح و بیان درجات و منازل ایمان در نزد خدای جلیل و عزیز است. [16] .
[1] سوره ي حديد آيه ي 21.
[2] سوره ي واقعه آيه ي 10 و 11.
[3] سوره ي توبه آيه ي 100.
[4] سوره ي اسراء آيه ي 55.
[5] سوره ي بقره آيه ي 253.
[6] سوره ي اسراء آيه ي 21.
[7] سوره ي آل عمران آيه ي 163.
[8] سوره ي هود آيه ي 3.
[9] سوره ي توبه آيه ي 20.
[10] سوره ي نساء آيه ي 95 و 96.
[11] سوره ي حديد آيه ي 10.
[12] سوره ي مجادله آيه ي 11.
[13] سوره ي توبه آيه ي 120.
[14] سوره ي بقره آيه ي 110 و سوره ي مزمل آيه ي 20.
[15] سوره ي زلزال آيه ي 7 و 8.
[16] اصول كافي: ج 2 ص 40، بحارالأنوار: ج 22 ص 308 ح 9.